Drenthe mikt op de Chinese toerist: ‘Wij kunnen niet bestaan van Nederlandse toeristen die alleen maar door de natuur fietsen’
Drenthe moet een trekpleister worden voor Chinese toeristen. Met de belofte van ruimte, rust en natuur wil de provincie de Chinezen lokken zonder die landelijke identiteit daarbij te verliezen.
door Marieke de Ruiter – De Volkskrant
Bij het kasteel van Coevorden kun je op een zonnige lentedag nog een kanon afschieten. En niet alleen omdat er toevallig twee historische exemplaren voor de poort staan. Het ‘enige kasteel van Drenthe’ ligt er, op twee Duitse toeristen na, verlaten bij. Als het aan de provincie ligt, gaat dat binnenkort veranderen: Drenthe is druk doende zich op de kaart te zetten als trekpleister voor de Chinese toeristen. Volgende maand wordt hier de eerste bus verwacht voor een ‘city tour Coevorden’.
‘Het is als voetbal,’ zegt de Coevordense wethouder en voorzitter van het Recreatieschap Drenthe, Jan Zwiers. ‘Je moet de kansen inkoppen als ze voorbij komen.’ Hij komt net terug uit de miljoenenstad Jiaxing waar hij onlangs de Drentse ‘ambassade’ voor toerisme opende. De eerste van Nederland. Volgens Zwiers kan de provincie zo een graantje meepikken van de Chinese toerist die ‘uitwaaiert’ over de wereld en wel eens wat anders wil dan Amsterdam. ‘Grote steden hebben ze in China genoeg. Ze willen natuur, rust, ruimte en schone lucht,’ denkt de Drent.
Chinese toeristen in het Overijsselse Giethoorn. Sommige vakantiegangers denken dat de plaats een museumdorp is en behandelen bewoners als acteurs. Beeld Marcel van den Bergh
Die worden de Chinezen op de ‘ambassade’ aangereikt in drie 11-daagse groepsarrangementen. Op het programma staat onder meer een bezoek aan het Internationaal Klompenmuseum in Eelde, veenkolonie Bargermond en het kerkje van Zweeloo. Overnachtingen vinden niet plaats in de hoofdstad, maar zo’n 200 kilometer ten noordoosten daarvan; in het Van der Valk hotel in Nieuw-Amsterdam.
Waarom China?
Waarom China? Die vraag krijgt Zwiers van veel inwoners. Zijn antwoord is simpel; Chinezen brengen geld in het laatje. ‘Wij kunnen niet bestaan van Nederlandse toeristen die alleen maar door de natuur fietsen, er moet ook brood op de plank zodat we de supermarkt in het dorp open kunnen houden en de infrastructuur onderhouden’, zegt Zwiers. De Chinezen lijken de ideale kandidaat omdat ze volgens de wethouder wat te besteden hebben. ‘Ze stappen zo bij de juwelier binnen en nemen wat mee, merkkleding vinden ze ook prachtig.’ Natuurlijk blijven de Nederlanders, Belgen en Duitsers ook gewoon welkom.
Op het dorpsplein van Coevorden wordt nog wat sceptisch gelachen om de gedachte dat hier straks busladingen Chinezen naartoe komen. ‘Ik denk niet dat die mensen het hier echt leuk vinden’, zegt Johanna van Klaveren. ‘We hebben het kasteel van Coevorden, maar dat is het ook wel.’ Arend Pot verslikt zich bijna in zijn sigaret als hij hoort over de plannen van zijn wethouder. ‘Je mag hier al blij zijn als je een café treft waarvan de deur los is.’ Maar wat de Drenten betreft zijn de Chinese toeristen van harte welkom. ‘Zolang het maar niet wordt als in Giethoorn, want dat is te gek,’ haast Pot zich te zeggen.
Omgevingsregisseur Giethoorn: ‘We willen voorkomen dat ons dorp ons dorp straks niet meer is.’ Beeld Marcel van den Bergh
Die vergelijking met het ‘Venetië van het Noorden’ hoort Zwiers vaker. Het is ook zijn eigen ‘schrikbeeld’, maar de wethouder denkt niet dat het zo’n vaart zal lopen. Met de groepsarrangementen scheuren de toeristen in rap tempo van de ene Drentse highlight naar de andere. ‘Ze komen alleen op de door ons aangewezen plekken, waar ze een mooi verhaal horen; het is even van ‘oeh’ en ‘ah’ en dan gaan ze weer door naar de volgende hotspot.’ De provinciale N34, waar de meeste toeristische attracties aan liggen, werd er alvast voor omgedoopt tot de Hunebed Highway. Compleet met Route 66-achtige bewegwijzering.
Acteurs
In Giethoorn, amper 20 kilometer van de Drentse grens, lacht Bert Kleen verongelijkt als hij hoort wat de buren over het Overijsselse dorp zeggen. ‘Het stereotype van Giethoorn is dus ook doorgedrongen in Drenthe.’ Kleen werd twee jaar geleden aangesteld als ‘omgevingsregisseur’ om het toerisme in goede banen te leiden. Jaarlijks komen honderdduizenden toeristen naar Giethoorn, onder wie veel Chinezen. Er waren steeds meer signalen dat de leefbaarheid daardoor onder druk kwam te staan, vertelt Kleen. ‘Sommige toeristen denken dat Giethoorn een museumdorp is en behandelen bewoners als acteurs. We willen voorkomen dat ons dorp ons dorp straks niet meer is.’
Chinese toeristen in Nederland
Volgens NBTC Holland Marketing ontving Nederland vorig jaar 335 duizend Chinese toeristen, dat is iets minder dan in 2017. Dat komt onder meer doordat Chinezen steeds vaker in kleinere groepen reizen of individueel, al blijft de georganiseerde groepsreis populair. De Chinese toerist verblijft gemiddeld 5 nachten in Nederland en spendeert per verblijf zo’n 1.256 euro, dat is fors meer dan het gemiddelde van 719 euro per toerist.
Vandaag is het relatief rustig in het grachtendorp. Het enige geluid komt van de fluisterbootjes die tegen de kade botsen, met bijpassende angstkreten van de passagiers. Maar het vergt weinig verbeelding om de impact van veel mensen op de smalle bruggetjes en paadjes te zien. ‘Op drukke dagen loop je hier voetje voor voetje achter elkaar aan,’ zegt Kleen. Erg onhandig als je haast hebt of diepvriesboodschappen in de fietstassen. De stickers met ‘Mailbox – please don’t throw in trash’ op de brievenbussen naast die paden bewijzen dat ze weleens voor wat anders zijn aangezien.
Net als Amsterdam zet Giethoorn tegenwoordig meer in op ‘visitors management’; toeristen worden niet meer actief aangetrokken maar verspreid en opgevoed. Waar Amsterdam zijn gasten naar Amsterdam Beach en Amsterdam Castle probeert te lokken, wil Giethoorn Nationaal Park Weerribben-Wieden in de kijker spelen. Om de toeristenstroom in betere banen te leiden is de bewegwijzering aangepast en komt er een nieuw vaarbeleid. Begin dit jaar werd een nieuwe toeristische gids verspreid met Gieterse wetenswaardigheden als; ‘Wist u dat uw rolkoffer niet geruisloos is?’ Huurboten geen botsauto’s zijn?’
Als Kleen één tip mag geven aan Drenthe: Weet wie je toeristen zijn, want elke nationaliteit is anders. ‘Chinezen zijn gewillig om aanwijzingen op te volgen, maar ze lezen wel alleen Chinees.’
Vooralsnog hoeft Zwiers zich in ieder geval geen zorgen te maken dat de Chinezen zijn provincie zullen overlopen. Gevraagd of Drenthe na Giethoorn op haar route ligt, kijkt de Chinese toerist Yang Liton verbaasd op van haar GoPro-camera. ‘Drenthe what’s that?’